Zaterdag, 2 september 2006: Denver – Beijing
Vanmorgen om half zeven reed de taxi al zoekend door onze wijk. Uiteindelijk had hij wel door waar hij moest zijn, en draaide de oprit op. Wij laadden onze koffers in de achterbak en wat ons betreft kon de vakantie beginnen. De rit naar het vliegveld verliep snel, maar het inchecken en het door de security wurmen ging minder snel. We waren even na zevenen op het vliegveld, maar het duurde anderhalf uur voordat we konden gaan zitten aan het ontbijt aan de andere kant van de security barriere. “Pour la France” begint al min of meer het traditionele ontbijtplekje te worden op het Denver vliegveld voor ons, en na een onbijtje in de vorm van Eggs Benedict voor mij en een Sunrise Breakfast voor Gepke waren we klaar voor de vlucht naar San Fransisco. Het vliegtuig stond reeds aan de gate, hetgeen betekende dat we waarschijnlijk geen vertraging hoefden te verwachten. De eerste etappe van onze reis naar China ging vlot, en rond 12 uur waren we al in San Fransisco. Hier moesten we naar de Internationale terminal voor onze uiteindelijke vlucht naar Beijing. De route van de domestic terminal naar de internationale terminal voerde via een vreemde route. We moesten langs een mevrouw die onze boarding passes even bekeek, en ons vervolgens naar een zijdeur verwees. Door de deur liepen we een viese betonnen trap af naar buiten waar een shuttle busje ons naar de “G” terminal bracht. Iedereen ging de bus uit en we moesten wachten terwijl we in groepen in een lift werden geloodst. Op de derde verdieping stapten we de lift uit in de internationale terminal. Dit kwam allemaal een beetje amateuristisch op ons over voor een modern en groot vliegveld als San Fransico Oakland. Uiteindelijk bleek ook het terminal nummer van onze aansluitende vlucht nog veranderd te zijn, maar dat hadden we al snel door, want we zagen de grote 747 van Air China al bij Gate G96 in plaats van de aan ons meegedeelde G102. Ons neem je niet in de maling, en nu letten we nog op, maar in China geven we ons helemaal over aan de gids van Ritz Tours.
Op het moment van dit schrijven bevinden we ons op ruim 11 kilometer boven de stille oceaan op weg naar Beijing. Het wordt voor ons samen de eerste keer dat we een geheel verzorgde tour pakketreis hebben, maar het reizen op de bonnefooi in China gaat niet zo makkelijk als elders, dus nemen we het dit keer maar voor lief. De ervaring van het vliegen met een aziatische luchtvaartmaatschappij is ook nieuw voor ons. De 747 waar we mee vliegen is al oud, en niet voorzien van videoschermpjes in de stoelen. Wel hier en daar TV schermen waar het aanbod allemaal in het Chinees is met hier en daar ondertiteling in het Koreaans. Niet veel entertainment voor ons dus. Ik doe me in ieder geval goed aan de maaltijd van Chineese kool met rijst en een lekker stempelkussentje met kers als toetje. De lange vlucht eindigt uiteindelijk na twaalf uur op het vliegveld van Beijing. We lopen een beetje daas van vermoeidheid de meute achterna. We gaan langs een officieel uitziende mevrouw die het eerste van een aantal formuliertjes overneemt, die we in het vliegtuig hebben ingevuld. Dan vervolgen we onze weg naar immigration en sluiten aan achter de rij die is aangegeven met “Foreigners”. Uiteraard staan hier de meeste mensen, en de overige 7 balies die gemerkt zijn met “Chinese Nationals” blijven opvallende leeg. Ik heb het vermoeden dat chinezen niet veel naar het buitenland reizen. Gelukkig beweegt de rij relatief snel, en de van een afstand streng uitziende dame achter de immigration balie blijkt best wel mee te vallen en we kunnen zo doorlopen naar de koffers.
Terwijl Gepke in een regelrechte lijn naar de dichtsbijzijnde toilet rent, ga ik naar de lopende band op zoek naar onze koffers. Een van de koffers komt al meteen voorbijglijden en kan ik er meteen afsleuren. De ander koffer laat nog even op zich wachten. Gepke komt nu terug en we wisselen de wacht. Terwijl zij op de koffer wacht, ga ik op zoek naar een ATM om de eerste Yuan op te nemen. De ATM hier echter blijkt buiten werking, dus we moeten wachten tot we voorbij de douane zijn voordat we geld op kunnen nemen. Na ook de laatste koffer van de band te hebben gehaald kunnen we door het douane poortje lopen. Hier wordt het laatste formulier van onze overgenomen. We zijn nu echt in China!
We lopen langs een grote rij met wachtende mensen, waartussen ook iemand staat met een vlaggetje van Ritz Tours. Samen met hem wachten we op de rest van de mensen die vanuit San Francisco aan de tour meedoen. Inmiddels vind ik een ATM die het doet en neem hier 2400 Yuan ($300) op. Als iedereen bij elkaar is stellen de groupleiders zichzelf voor als David en Fiona. Dit zijn niet hun echte namen, maar ze gebruiken deze omdat wij gebrekkige westerlingen hun echte namen blijkbaar niet uit kunnen spreken. Als dank voor deze actie staat Gepke erop om deze reis als “Gepke” toe te worden gesproken, en niet als “Jill”. En vergeet niet die “G” correct uit te spreken.
De hele groep verplaatst zich tenslotte naar de bus die ons naar het hotel vervoert. De voledige naam hier van is: Hotel New Otami Chang Fu Gong. Hmm, geen moeite met de uitspraak… We zijn blij dat iemand anders rijdt. Misschien is het de vermoeidheid, maar het verkeer hier lijkt op z’n minst een uitdaging. De snelheden liggen niet hoog, maar van voorrangsregels hebben ze volgens mij nog nooit gehoord. Overal gaat de dapperste eerst, waarbij meestal niet meer dan een of twee centimeter ruimte is tussen de voertuigen. Behoorlijk moe kunnen we na een kort oponthoud de sleutel van onze kamer in ontvangst nemen, en hoewel we het echt wel proberen, wakker blijven is nu wel uitgesloten. Om even na negen uur lokale tijd zakken we weg in een onrustige slaap.
Maandag, 4 September 2006: Beijing – Imperial Palace / Forbidden City en Temple of Heaven
Na een onrustige nacht die in etappes werd doorgebracht, hebben we het toch gehaald tot de volgende ochtend om 6 uur. Toen zijn we van lieverlee maar opgestaan want het tijdsverschil heeft onze interne klok aardig van slag gebracht. We zijn naar beneden gegaan naar het Orchid Terrace waar het ontbijt zou worden geserveerd. Het noemen van ons kamernummer was voldoende om toegang te krijgen tot deze ontbijtruimte waar een groot ontbijt buffet klaar stond. Behalve wat het buffet bood, konden we ook nog bij een aantal chef koks een eitje laten bakken naar smaak. Na ons aan het in de reis inbegrepen ontbijt te hebben goed gedaan, lopen we terug naar de kamer. We pakken onze spullen bij elkaar die we vandaag denken nodig te hebben, en gaan naar de lobby om ons met onze groep te vervoegen. Het is nog een beetje vroeg, dus lopen we even naar buiten om de tuin van het hotel te bewonderen. Het is een rotsachtige tuin, met watervallen en hier en daar wat begroeing. Terwijl we hier wandelen is net op de open plek voor de onbijtzaal bezig met ochtend gymnastiek oefeningen in de vorm van Tai Chi. Na onze wandeling gaan we nog even zitten in de lobby tot het tijd is om met de groep in de bus te gaan die ons naar Tiananmen Square zal brengen. Bij Tiananmen Square worden we opgewacht door onze gids voor deze dag. Ook hij gebruikt voor ons westerlingen een versimpelde naam: John. Via Tiananmen Square lopen we naar het Imperial Palace die ons uiteindelijk doel omringd: The Forbidden City. De gids verteld een beetje over de achtergronden van het paleis en het deel waar de keizer verblijft. Omdat hier alleen de keizer mag komen en een aantal van zijn eunichs, wordt dit dus de verboden stad genomen. De wandeling voert langs indrukwekkend grote gebouwen, gevolgd door een doolhof van nauwere straatje in het deel van het paleis waar de concubines van de keizer verbleven.
Aan het eind van onze wandeling wacht ons een lunch in een lokaal restaurant. Lekker chinezen dus! We krijgen een variatie van schotels waar we vanaf kunnen kiezen. Een non-alcoholisch drankje is ook nog inbegrepen of een glas bier. De glazen zijn overigens het formaat van Nederlandse limonade glaasje, ook die van het bier. Dus niet de bloemenvaas formaten waar wij als amerikanen inmiddels aan gewend zijn geraakt. Maar desalniettemin is het een lekkere uitgebreide lunch en leuke onderbreking van de dag.
Na de middag gaan we nog even naar de Tempel of Heaven, waar de keizer zo’n tweemaal per jaar ging bidden. Een tempel die zelfs meer oppervlak beslaat dan de verboden stad. Hier bevinden zich ook veel lokale mensen die zijn aan het kaartspelen, breien en zingen. Het is een grappige omgeving waar we evenals op veel andere plaatsen constant worden belaagd door mensen die ons van alles willen verkopen, of gewoon proberen te bedelen. We keren terug naar het hotel om even bij te komen. Vanavond krijgen we een maaltijd voorgeschoteld van Peking Eend, een zeer actieve dag om te voorkomen dat we teveel toegeven aan onze jetlag.
Om 6 uur is het diner. Het is een ritje van ongeveer 2 kilometer maar in het drukke verkeer doen we er zeker 20 minuten over. Het restaurant is gigantisch groot en kan tot 5000 gasten voeden. We worden naar de 2e verdieping gebracht en in een van de vele prive kamers kunnen we aan tafel. Peking Eend is een specialiteit en we hebben instructies gekregen hoe het moet worden gegeten. Je neemt een klein pannekoekje, stop daar wat eendevlees, uien, en een bruine pasta, rol het op en eet het met stokjes. We waren allebei niet echt onder de indruk. Maar gelukkig hadden we ook nog allerhande andere gerechten om van te kiezen. Het was Gepke’s verjaardag en ter gelegenheid daarvan kreeg ze een fles wijn aangeboden. Het merk was China Red Wine en was mierzoet, nog zoeter dan port. Er waren meerdere mensen aan onze tafel die wel mee wilden drinken maar niemand vond het echt lekker. Rond half negen waren we weer terug in het hotel.
Dinsdag, 5 September 2006: Beijing – Ming Tombes, Cloissone tour, Chinese Muur
Na het ontbijt voert de bus ons ditmaal gedurende een rit van ruim een uur naar de Ming Tombs. Hier liggen de graftombes van zo’n 13 Ming dinastie keizers. In de vorige eeuw is een poging gedaan om een van de graftombes uit te graven en de inhoud ervan bloot te leggen. Volgens het verhaal van John is dit echter niet met veel finesse gebeurd, vooral omdat er gedurende deze periode meer aandacht was voor de culturele revolutie en het politieke indoctrineren van de archeologen dan aan het preserveren van de inhoud van de tombe. Het gevolg was veel schade aan hetgeen is gevonden en ook veel zaken die gewoonweg verloren zijn gegaan. De chinezen hebben hieruit hun lesje geleerd, en besloten voorlopig geen andere tombes te openen voor archeologisch onderzoek. Ze zeggen dat ze er op dit moment gewoon nog niet klaar voor zijn. Bij het graf van de keizer Chang Ling mogen we wat vrij rondlopen en de verschillende gebouwen bekijken die bij de ingang van zijn graftombe staan. De gebouwen rond dit graf zijn het meest indrukwekkend, omdat dit de eerste keizer van de dynastie was, en geen van de volgende keizers een meer indrukwekkende tombe mochten maken dan dat van hem. De houten gebouwen zien er redelijk goed geconserveerd uit, en de grote hal is gevuld met artikelen die in het graf zijn gevonden. Veel goud, maar ook kleding (zijde) en bronzen en porceleinen gebruiksvoorwerpen.
Na de Ming tombes gaan we lunchen bij Yulong Restaurant en winkelen in de Friendship Store. Hier krijgen we ook een rondleiding door een Cloissone fabriek. In deze fabriek worden koperen vazen en andere voorwerpen van koper gemaakt met daarop ingewikkelde koperdraad patronen die vervolgens met gekleurde emaille worden opgevuld en geglazuurd. Het eindresultaat is een kleurrijk Cloissone voorwerp met een intrinsiek patroon van gepolijst koperen lijnen erin. We zagen geen kleine exemplaren hiervan, anders hadden we er misschien wel een gekocht, en om nu de rest van onze reis met een enorme vaas rond te lopen is nu ook niet practisch. Wel bestond de mogelijkheid om het op te sturen, maar de verzendkosten waren vrijwel gelijk aan de kostprijs van het artikel. Wel kopen we een jade ring voor Gepke die gisteren haar verjaardag heeft gevierd, en twee zijde kleedjes met onze namen erop in het Chinees. We nuttigen nog even een lichte lunch in een cafetaria-achtige ruimte dat bij de Friendship store hoort.
En dan gaan we op naar het hoogtepunt van deze dag, en in sommige opzichten van ons verblijf in Beijing, namelijk de Chinese Muur. Er zijn verschillende plaatsen waar de duizende kilometers lange muur bezichtigd kan worden, In eerste instantie zouden we de muur gaan bekijken bij Badaling, maar die werd gesloten voor “important dignitaries”. Daar mochten we niet naar binnen, dus gingen we naar een andere plek: Ju Yong Guan. Deze was zeker niet minder imposant, maar mogelijk voor sommige oudere leden van onze groep wat moeilijker te bezoeken. Alleen het eerste stuk was hier enigszins vlak, maar voorbij de eerste wachttoren, liep de muur steil omhoog. Hoewel er traptreden aanwezig waren, waren ze ongelijk en moeilijk te beklimmen. Wij lieten ons hier niet door van slag brengen en beklommen deze muur tot aan de 5de wachttoren, bijna boven op de berg vanwaar we een ontzettend mooi uitzicht hadden op het dal onder ons en het gehele verloop van de muur in dit gebied. Het was iets wat je kippevel geeft om hier in het echt te staan. Omdat dit deel van de muur wat moelijker bereikbaar was, was het aantal mensen hier een stuk minder dan onderaan. De indruk die dit op de mensen maakte werd goed belicht door de jonge duitse toerist, die bovenaan gekomen zijn moeder belde op zijn mobiel. Hij zei iets in de trant van: “Mutti, ich habe den Mauer geklettert, und jetzt musste ich ihnen anrufen…”.
De wandeling weer naar beneden leek in eerste instantie iets gemakkelijker, maar naar mate de verschillende hoogtes in de treden groter werden, werd er meer een aanslag gedaan op je knieen. Vandaar dat we letterlijk met knikkende knieen weer in het dal arriveerden. Als beloning voor dit feit kochten we een ijsje bij de “Shops at the Great Wall”. Tijdens de terugrit naar het hotel werd de video vertoond die gisteren tijdens ons bezoek in Beijing was gemaakt. We konden de video en ook groepsfotos die waren gemaakt kopen, maar wij zagen daarvan af. Onze eigen fotos vonden we eigenlijk veel mooier. Onderweg komen we langs vele constructiegebieden waar druk wordt gebouwd voor de Olympische Spelen in Beijing in 2008. Ook het grote stadion in de vorm van een vogelnest zien we in aanbouw. Hier zullen de openings ceremonien worden gehouden.
Vanavond kunnen we bij het hotel gebruik maken van het avond buffet, waarvoor we bonnen hebben gekregen als onderdeel van onze tour. Het buffet is uitgebreid met zaken als beef, zalm, kreeft en crab en allerlei andere soorten vis waar ik geen naam aan kon geven. Verder veel roerbak schotels met kip en varkensvlees. Nee, tot nu toe nog geen hond of kat tegengekomen … geloof ik.
s’Avonds neemt John de liefhebbers mee naar een echt Chinees massagehuis. Ook Gepke en ik zijn van de partij. Als we binnenkomen, worden we ontvangen door een eregaarde van in rode zijde jurken geklede dames, en in zwarte pyamas geklede heren. We worden door een labyrint van gangen geleid waar aan weerszijden kleine kamertjes zijn waar de massages worden uitgevoerd. Wij zijn hier voor de voet en schouder massage, en aan het eind van onze wandeling worden de heren gescheiden van de dames en in afzonderlijke kamertjes geleid. Ik ga met John, een van de groepsleden, in een klein kamertje waarin twee enorme zetels staan. We gaan zitten, krijgen thee geserveerd en wachten op wat gaat komen. Eerst komt er een man binnen met een grote houten teil met bruin uitziend warm water, gevolgd door twee jonge chinese meisjes die het kneedwerk op zich gaan nemen. Het water is gekleurd door de kruiden en andere geheime ingredienten die moet zorgen voor een hoogtepunt ervaring. De meisjes doen onze schoenen uit en nemen onze sokken af. Wij mogen geen hand uitsteken. Vervolgens moeten we onze voeten eerst een tijdje in het warme water weken. Vergeet het maar, dat water is gloeiend heet en de man moet terugkeren met een keteltje koud water om het een beetje af te koelen. Als de temperatuur wat acceptabel is weken wij een tijdje onze voeten in het warme water, totdat de meisjes weer terugkomen. Inmiddels worden we helemaal volgeschonken met slappe thee, want het is belangrijk goed te drinken tijdens de massage. Als de meisjes terugkomen, nemen ze onze voeten uit het water en drogen ze af. Er wordt een witte lotion op onze voeten gesmeerd, en dan beginnen ze de voeten en kuiten te masseren. Eerst zacht, en dan gaan ze steeds harder knijpen, todat we met handgebaren moeten aanduiden dat ze het wat rustiger aan moeten doen. Tussendoor slaan ze met holle handen of met hun vuisten op onze voeten, enkels en scheenbenen om het bloedsomloop te verbeteren. De hele ervaring is prettig, alhoewel er zo nu en dan een scheut pijn doorheen schiet als ze te hard knijpt in een voet die al gevoelig is van het beklimmen van de chinese muur. Aan het eind spoelen ze onze voeten weer af in een teil schoon water, drogen onze voeten af en doen onze sokken en schoenen weer aan. We worden weer door de lange bochtige gangen terug naar voren gevoerd en nemen plaats in een massagestoel waar we wachten tot we aan de beurt zijn voor de schouder massage. Ik krijg een soort geel jasje aan en neem plaats op een krukje, terwijl ik met mijn hoofd op een kussen moet gaan liggen. Een jongeman begint dan met de schoudermassage. Het is ditmaal minder hard en gelukkig helemaal pijnloos. Even later staan we allemaal weer op straat, een beetje gevoelig maar een ervaring rijker.
Woensdag, 6 September 2006: Beijing – Hutong tour, Prince Gong Garden, Lama tempel en Kung Fu theater
Vandaag zou eigenlijk een rustdag zijn, maar we heb gekozen om de optional tour te doen die vandaag werd aangeboden. Dit hield in een ritje met de bus naar het nabij gelegen zogenaamde Hutong woongebied. De Hutong is een aanduiding enerzijds voor de kleine traditionele huisje waar Beijing vroeger bijna uitsluitend uit bestond, en anderzijds voor de kleine smalle straatjes die langs deze woningen leiden. Vanuit de bus stapten we over in Riksjas, een soort bakfiets met een tweepersoons zitplaats achter de “chaffeur”. De riksja rijder moest behoorlijk zijn best doen met Gepke en ik achterin als lading. Niet zozeer voor Gepke, maar hij keek wel even benauwd toen hij mijn omvangrijke gestalte in ogenschouw nam. Maar blijkbaar zonder moeite fietste hij met ons door de nauwe Hutong straatjes. Zo nu en dan moesten we de wat drukkere brede doorgaande wegen oversteken, hetgeen in Beijing stijl gebeurde. Ik heb heel wat keren mijn ogen maar dicht gedaan als er een auto of vrachtauto op zo’n 5 cm van mijn hoofd rakeling nog langs ons heenging. Onze eerste stop in de Hutong was een “pre-school” volgens Montesori model. De kinderen worden hier al voor hun 2de jaar naartoe gestuurd. Er waren drie groepen van 1 jaar en 8 maanden tot 3 jaar, van 3 tot 4 jaar en van 4 tot 5 jaar. Daarna gaan ze naar de normale kleuterschool en basisschool. Toen wij bij de school binnenliepen werden we door een van de oudere groepen ontvangen. Ze voerden een dans voor ons op en zongen liedjes. Het was allemaal erg grappig om te zien. Het waren blijkbaar kinderen van ouders die het financieel vrij goed moesten hebben, gezien de $120 per maand die deze school kost. De gemiddelde salarissen in China zijn ongeveer $500 per maand, dus dit zou voor de gemiddelde Chinees een behoorlijk rib uit het lijf zijn.
Na het bezoek aan de school trotseren we de verkopers weer die buiten op ons staan te wachten, en vluchten naar de gereedstaande riksjas en hun bestuurders. Zij brengen ons naar de volgende bestemming, de Prince Gong Residence, ooit de woning van een van de voormalige prinsen in Beijing. Deze woning heeft een gigantische grote tuin met waterpartijen, rotsformaties, bamboebomen, enz. Volgens onze gids was Prins Gong een van de meest corrupte personen in de vorige eeuw in China en heeft veel van zijn illegale verkregen fortuin gebruikt om rotsen vanuit geheel China naar zijn tuin te brengen. In het Grand Opera huis hebben we een thee ceremonie gehad. Vervolgens terug naar de rikshaw nu richting lunch bij een lokale familie in een van de Hutongs. Lunch werd geserveerd door een gepensioneerde vrouw die samen met haar man en nichtje in een klein huisje in de Hutong wonen. Ze hebben voor ons op hun binnenplaats een groot aantal krukjes neergezet, en we krijgen de gelegenheid om vragen te stellen over hun leven hier. Het een en ander lijkt verdacht veel in scene gezet voor ons. Deze vrouw is de dochter van een man die tijdens de culturele revolutie meteen zich als soldaat had gemeld. Vandaar dat hij na de revolutie in aanmerking kwam voor een overheidsfunctie en deze Hutong woning voor een lage huur van de overheid kon huren. Dit recht gaat vervolgens over op zijn familie, vandaar dat de huidige bewoonster en haar man dit nog steeds tegen een zacht prijsje, $35 per maand, hun woning mogen noemen. De vrouw is een gepensioneerde accountant, haar man werkte blijkbaar nog steeds en was daarom niet aanwezig. Haar dochter was ook even op bezoek en hielp, samen met nicht, met het klaarmaken van de lunch die ons werd voorgezet. De lunch smaakte in ieder geval prima. Hoewel het huisje klein was en schaars ingericht, stond er een vrij moderne koelkast en een airconditioner in de kamer waar wij de maaltijd nuttigden. Na afloop bedankten wij de familie en gingen weer in de riksjas naar de bus terug. Bij het eindpunt aangekomen hebben wij onze chauffeur in plaats van de voorgestelde $2 maar een dollar extra gegeven. Hij zal wel een extra kopje rijst moeten eten na dat gewicht van mij rond te hebben moeten rijden.
In de middag brengen we nog even een kort bezoek aan de Yonghe Lamasery, ook wel bekend als de Lama Temple. Dit is een tempel in het midden van het drukke Beijing. Een aantal gebouwen volgen elkaar hier op en in elk zijn verschillende soorten Boedha beelden te vinden. In het laatste gebouw staat het grootste houten Boedha beeld van de wereld (volgens Guinness). Het beeld is ter plekke uit een enorme boom gehouwen, en vervolgens is het gebouw er omheen gebouwd.
We sluiten de middag af met een korte pauze bij het hotel gevolgd door een theater bezoek. We gaan naar de “Red Theater” waar we een opvoering bijwonen van “The Legend of Kung Fu”. Het is een kruising tussen ballet en de Kung Fu vecht sport. De dansers voeren een indrukwekkende show uit, met dansen, vechten, acrobatiek, kortom een show die erg veel indruk op ons maakt.
Het is uiteindelijk weer een lange en inspannende dag geworden, en gelukkige mogen we morgen overdags nog een dutje doen in het vliegtuig als we naar Xi’an vliegen. We sluiten deze dag af met een etentje bij de GL Cafe aan de overzijde van de weg waar ons hotel ligt. We bestellen Nasi Goereng en patatfriet, een vreemde combinatie die we klungelend met stokje oppeuzelen. Op de terugweg stoppen we nog even bij McDonald’s voor een ijsje, en bij de ATM voor een dikke bundel met Chinees geld voor de volgende etappe van onze reis.
Donderdag, 7 September 2006: Beijing – Xi’an
Vandaag is onze laatste dag in Beijing. We brengen in de ochtend nog een bezoek aan het Summer Palace. Dit paleis is rond een natuurlijk meer gebouwd, Kunming Lake. Na alle cultuur van de afgelopen dagen zijn we eigenlijk een beetje lam en nemen het hele verhaal over de moeder van de keizer die hier graag haar tijd doorbracht wat minder in ons op. Wel genieten we van de tuinen hier, maar zijn eigenlijk teleurgesteld dat we niet de beroemde “long corridor” af kunnen lopen. Een groot gedeelte hiervan is namelijk wegens renovatie afgesloten, en we kunnen uiteindelijk slechts het laatste stukje hiervan lopen. In de 700 meter lange gang zijn duizenden schilderwerken te zien op het houtwerk aan weerszijde van het wandelpad. Het eindigt bij het witte marmeren schip wat in het meer ligt als symbool voor de stabiliteit van de Chinese marine. In werkelijkheid was deze vloot vrijwel niet aanwezig, hetgeen de Japanners wel goed uitkwam tot zij enige jaren later vanuit het oosten China binnenvielen en met niet meer dan 20000 man troepen het land veroverden.
Bij het marmeren schip stappen we op een rondvaartboot die ons naar de andere kant van het meer brengt. Hier kunnen we weer op de bus stappen voor de rit naar ons volgende stop voor vandaag. De tijd tussen nu en onze vlucht naar Xi’an wordt namelijk gevuld met een bezoek aan een zoetwater parelkwekerij. De kwekerij van parels wordt hier uit de doeken gedaan, en aan het einde worden we in de gelegenheid gesteld om parels te kopen indien gewenst. Blijkbaar is hier niet zoveel belangstelling voor want iedereen zoekt al snel weer zijn plekje in de bus op.
De rit voert nu weer naar het Beijing vliegveld waar we ook in het begin zijn aangekomen. Fiona, onze gids, regelt het inchecken en we hoeven dus nauwelijks met koffers te slepen. We kunnen vrijwel direct op het vliegtuig stappen en stijgen op naar Xi’an, een vlucht van anderhalf uur. Rond vijf uur komen we daar aan, in een waas van wat smog lijkt te zijn. In beginsel lijkt Xi’an een stuk minder druk te zijn dan Beijing, maar dat is slechts de schijn omdat we via een agrarisch gebied naar de stad toe rijden. Eenmaal in de stad wordt het zienderogen drukker en al gauw zitten we in een hectisch drukte waar Bejijng nog een puntje aan kan zuigen. We zien hier zelfs autos tegen elkaar aan rijden, en het voet verkeer loopt met gevaar voor eigen leven gewoon tussen de autos door.
Na een rit van een goed uur komen we aan bij de Hyatt regency, het eindpunt van deze dag en ons onderkomen voor de komende dagen. We checken in, en gaan nog even eten bij het buffet wat wordt geboden in het hotel restaurant. Morgen gaan we naar het volgende hoogtepunt van deze reis: het Terracotta leger.
Vrijdag, 8 September 2006: Xi’an – Terracotta leger, Dumpling dinner en Chinese Opera
In China heeft men een iets ander indeling van steden naar grote dan wij gewend zijn. Men spreekt van grote steden indien er meer dan 10 miljoen mensen wonen, middelgrote steden tussen de 5 en 10 miljoen en kleine steden bij 1 tot 5 miljoen mensen. Xi’an is dus volgens deze indeling een middel grote stad met circa 7 miljoen inwoners. In tegenstelling tot Beijing is de gehele historische stadsmuur hier nog steeds aanwezig. Een 14 kilometer masieve muur die het centrum omringd en waardoor je via stadpoorten binnenkomt. Xi’an is historisch gezien een belangrijke stad in China. Diverse dynasties noemden Xi’an hun hoofdstad.
Wij gaan vanochtend na het ontbijt met de bus naar de Big Wild Goose Pagoda. Het verkeer hier in Xi’an is mogelijk nog chaotischer dan in Beijing. Er lijken helemaal geen regels meer te bestaan. Autos, fietsers en voetgangers bewegen kris kras door elkaar en missen elkaar iedere keer maar rakelings. Stoplichten lijken hier meer op een advies, dat je niet echt hoeft op te volgen. Hoewel de stoplichten wel van kleur veranderen, lijkt het geen invloed te hebben op wanneer men gaat rijden of stoppen. Het bezoek van de pagode is niet het hoogtepunt voor ons. Na de tempels en paleizen van Beijing zijn we nog een beetje in culture shock. Het is ook warm en iedereen is meer bezig met het vinden van een beetje schaduw onder de schaarse bomen hier.
We zijn dan ook blij als we weer de bus inmogen op weg naar de Jade fabriek en de lunch. De jade fabriek is wel interessant, met de chinezen die op een rijtje achter slijpstenen zitten en de jade bewerken. Volgens de gids zijn het niet arbeiders, maar artiesten. Gezien hun omvang moet dit wel waar zijn: spreekt men niet van hongerende artiesten? We worden de showroom in geleid waar we in de gelegenheid worden gesteld om ook hier wat te kopen. Ik maak hier voor het eerst een verkoper mee, die niet alles op alles zet om mij iets te verkopen. Ik sta net een mooi kamerscherm te bewonderen als hij mij benaderd. Het kamerscherm is een indrukwekkend stukje houtsnijwerk met lak en de panelen zijn gemaakt van handgemaakt zijde borduursel ingeklemd tussen twee glasplaten. Het ziet er heel erg mooi uit, maar de prijs van $40000 gaat mijn budget enigszins te boven. Dat zeg ik ook tegen de verkoper die vraagt of ik interesse hebt. Hij zegt: je hoeft het niet te kopen; bekijk het van dichtbij, bewonder het vakmanschap, sluit je ogen en neem het in je herinnering op. Zo draag je het altijd bij je, zonder dat je het hoeft te kopen. Als hij wegloopt denk ik even een afstammeling van Confusius zelf te hebben ontmoet…
We lunchen in de buurt van de jade fabriek en vervolgen onze tour naar het Terracotta Leger, een van de grootste archeologische ontdekkingen, bij toeval gevonden in 1974 tijdens het graven van een irrigatie waterput door een van de lokale boeren. Het leger bewaakt al meer dan 2200 jaar het nabij gelegen graf van Keizer Qin Shi Huang, de eerste keizer van China. Nadat de gids onze kaartjes heeft gekocht, mogen we naar binnen. We mogen haar volgen of op eigen gelegenheid het complex bekijken. Wij kiezen ervoor op eigen gelegenheid het een en ander te bekijken. We lopen het enorme gebouw binnen die om Pit 1 is gebouwd (pit = afgraving). Het is vergelijkbaar met een vliegtuig hangaar, alleen veel groter. Eenmaal door de deur worden we overweldigd door de afmetingen en indrukwekkend schouwspel voor ons: 6000 soldaten en paarden in formatie, gereed om elke vijand die de keizer wil aanvallen terug te slaan. Het overzicht is vergelijkbaar met de Grand Canyon, groot, overweldigend en niet te fotograferen. Deze Pit 1 is de grootste, de meeste van de in totaal 7100 manschappen staan hier opgesteld. We lopen de hele omtrek van de pit rond en gaan dan verder naar pit 2 en 3 waar de overige soldaten te vinden zijn: Pit 2 met 1000 soldaten, 500 paarden en 89 houten chariots en Pit 3: 68 soldaten, 4 paarden en een chariot.
Tussendoor vinden we een kleine fotostudio waar je een foto kunt laten maken waar je opgesteld staat tussen een aantal replicas van terracotta soldaten. Eerst wilden we dit nog doen, maar toen zag ik dat je ook de optie had om een grappig digitale truukfoto te laten maken. Dit heb ik dus laten doen, en ben nu de trotse bezitter van een echte terracotta generaal … met mijn gezicht.
Na de 3 pits bezoeken we het museum waar de bronzen Chariots 1 en 2 zijn opgesteld. Deze bronzen rijtuigen met paarden zijn in tegenstelling tot de soldaten niet op ware grote, maar op een schaal van 1:2 gemaakt, maar met ongelofelijk veel detail. Inmiddels lijkt het erop dat we voor wat consternatie hebben gezorgd. Ondanks dat was gezegd dat we op eigen gelegenheid het complex mochten bekijken, waren alleen Gepke en ik dat gaan doen en dacht men dat ze ons kwijt waren. Wij zijn de jongsten van onze groep en de rest zorgt blijkbaar als moeder kippen over ons. Wij zijn het reizen in een groep nog niet zo gewend, en hoewel we genieten van de gemakken van de groep, af en toe worden we wat rebels en gaan onze eigen weg.
Via het drukke verkeer terug naar Xi’an, helaas door de onmogelijke vrijdagmiddag spits geen tijd om nog even langs het hotel, dus maar direct naar het DFC Restaurant (Defachang) voor een Dumpling diner. We krijgen 18 verschillende soorten dumplings geserveerd hier: vele variates van groente, pork, beef, chicken, shrimp en misschien zit er ook wel een verdwaalde hond tussen. Het eten wordt snel afgesloten omdat de verkeersdrukte nog steeds niet vermindert, en we vanavond ook nog naar de Chinese Opera moeten. Normaal een ritje van 10 minuten, maar wij zijn 35 minuten onderweg en komen als laatsten het Tang Dynasty Opera binnenhollen. We krijgen tafeltjes achterin de zaal toegewezen ditmaal, zodat we de show niet te veel verstoren tijdens onze binnenkomst. Het is een show met kleurrijke kostuums, live chinese muziek en veel zingen en dansen. Af en toe zweven de acteurs aan kabels door de lucht, en de show blijft ook verder niet beperkt tot het toneel. Regelmatig lopen de acteurs door de gangpaden, en aan het eind komt de optocht met de keizer voorop via het hoofd gangpad naar het toneel toegelopen. Het enige wat voor mij niet had gehoeven, was het optreden van een wereldberoemde fluiter. Hij speelde op een soort panfluit, maar de “muziek” ging door merg en been. Hij deed ook vogels na, maar zo ontzettend luid dat ik mijn vingers in mijn oren moest doen.
Al met al was het vandaag een ontzettend inspannende dag, en we vielen vrijwel bewusteloos op bed in slaap. Gelukkig hebben we morgen enigszins een rustdag, omdat het grootste gedeelte wordt ingenomen door de vlucht naar Chongqing.
Zaterdag, 9 September: Xi’an – Chongqing
Vandaag verwachten we een rustige dag. We staan voor ons doen vrij laat om rond 7 uur. Na het ontbijt lopen we wat in de buurt van het Hyatt Hotel rond, maar alles was nog dicht. Rond 10 uur gaan we met de bus naar het vliegveld voor de trip naar Chongqing. De lunch wordt ditmaal op het vliegveld genuttigd, terwijl Fiona voor ons gaat inchecken. Dit is toch wel een van de luxere zaken tijdens deze groepsreis. Vrijwel nergens hoeven we met onze koffers te slepen. De ochtend wanneer we uit het hotel checken zetten we onze koffers buiten onze kamers. Ze worden vervolgens opgehaald en naar het vliegveld vervoerd. Daar aangekomen neemt onze reisleider Fiona ze naar de incheck balie en komt vervolgens met de boarding passes weer bij ons terug. Geen gesleep, of gewacht in drukke rijen. We nemen ook dit keer weer onze boarding passes van Fiona in handen, en gaan door de security. Het boarden van het vliegtuig is ditmaal buiten. Een bus vervoert ons over de tarmac naar het gereedstaande toestel en we stijgen een trap op om naar binnen te gaan.
Na een klein uurtje vliegen naar Chongqing, gevolgd door een rit met een bus komen we rond 4 uur aan bij het hotel: J.W. Marriott, en wederom is dit hotel nog mooier en chiquer dan voorgaande hotels. Onze kamer is de grootste tot nu toe, met een apart zitje met een fauteil en een tweezits bankje. De twee bedden zijn de meest confortable tot nu toe. Het eerste hotel waar we sliepen had bedden zo hard als graniet, maar deze matrassen liggen heerlijk zacht. De badkamer hier is luxer dan thuis, met overal zwart marmeren muren en licht marmeren vloeren. Er is een bad aan een kant en een aparte douche aan de andere kant van de badkamer. Nadat we ons in de kamer hebben genesteld, gaan we wat wandelen in de buurt en zoeken naar een supermarkt. Fiona heeft aangeraden om wat snacks en dergelijke in te slaan voordat we op de boot gaan, omdat alles op de boot onbetaalbaar schijnt te zijn. We vinden na wat omzwervingen een supermarkt. Blijkbaar is dit de enige makkelijk te vinden supermarkt, want we komen vele andere groepsleden hier ook weer tegen. Met drie tasjes vol met bier, frisdrank, chip, koekjes en chocola gaan we weer terug naar het hotel. Het supermarkt personeel zal wel geen hoge pet ophebben van die rare toeristen die alleen maar ongezond junkfood kopen.
Na het winkelen brengen we onze veroveringen terug naar de hotelkamer en gaan dan naar beneden om het avond buffet te nuttigen. Het eten hier is ook vele malen boven het gemiddelde niveau, en voor het eerst zie ik kans om een enigszins westerse maaltijd samen te stellen van aardappelpuree, broccoli met knoflook en rundvlees. Na meer dan een week “chinezen”, is dit een welkome afwisseling. Maar het buffet biedt voor elke smaak wel iets: vis, varkensvlees, kip, rundvlees, een grote variatie aan groenten zowel westerse stijl als oosterse stijl, afgesloten met een toetjes tafel om bij te watertanden.
Zondag, 10 September: Chongquig – Zoo, Extra Spicey Dinner en Victoria Cruise schip
Weer laat om 7 uur opgestaan en genoten van de ruime badkamer om te douchen en zo. Na het ontbijt wat weer van vergelijkbare kwaliteit was als het avondmaal, gaat Gepke ditmaal alleen op stap in de buurt, terwijl ik het verslag bijwerk en de fotos tot nu toe op CD brand. Dan kunnen we de kaartjes weer vrijmaken om de rest van de reis daarop vast te leggen. Rond twaalf uur verzamelen we ons weer allemaal in de lobby om richting boot te gaan. Eerst stoppen we onderweg even om te lunchen bij de Yangste Island Club. We zouden hier een spicey Szechwan maaltijd krijgen voorgeschoteld. Hoewel het best een goeie lunch was, was het niet echt spicey te noemen. Ik heb in Denver wel mexikaans eten voorgeschoteld gekregen waar je tong echt van in vuur en vlam staat. Na de lunch gaan we weer verder naar het afmeerpunt, onderweg maken we een stop bij een panda dierentuin die we doorlopen op weg naar een school voor aspirerende kunstschilders. Uiteraard worden we hier weer in staat gesteld ons geld uit te geven, en wij doen dat dan ook aan een schilderwerkje die de vier seizoenen voorstelt. De tour gaat dan verder naar het voormalige huis van General Joseph Stillwell, en eveneens het hoofdkwartier van de Flying Tigers. In de tweede wereld oorlog hadden amerikaanse vrijwillige oorlogspiloten hier in Chongqing hun basis, en Joseph Stillwell was hun hoogste officier hier. De chinesen vereren hem hier als een belangrijke oorlogsheld, en het huis is geheel in originele staat gehandhaafd. Na dit bezoek gaan we dan eindelijk regelrecht naar de haven om aan boord te gaan van de Ms. Katarina, een van de vlaggeschepen van de Victoria Cruiselines. Het schip bied plaats aan zo’n 250 mensen, en doet mij in eerste instantie herinneren aan het ziekenship Henri Dunant. Het is ook zo’n dergelijk schip, wat je in Duitsland de Rijn af ziet zakken. Terwijl we ons begeven naar de loopplank, horen we muziek. We voelen ons een beetje opgelaten als er een klein koper orkest met grote drum muziek speelt terwijl wij aan boord gaan. Fanfare als welkom voor de gasten uit het westen…
Aan boord van de Katarina neemt Marion, de Duitse cruise leider, het woord en heet ons allen in het Engels welkom met een zwaar Duits accent. Wij krijgen de sleutel van onze cabin, die ook hier het bekende hotel creditcard vorm heeft. De kamer zelf is de kleinste die we tot nu toe hebben gehad, maar dat hadden we min of meer verwacht. Eigenlijk is zelfs deze kleine ruimte nog vrij luxe, met twee kleine bedden erin en een balkonnetje waar we buiten kunnen zitten. De badkamer is japans model, met een WC, wastafel en douche/zitbad. De kraan van de wastafel wordt gedeeld met die van de douche, efficiency ten top. Nadat we ons in onze kamer hebben ingeburgerd, gaan we naar beneden waar Marion ons voorstelt aan de rest van de bemanning. Als zij binnenlopen wordt de muziek gespeeld van “Mission Impossible”, hetgeen aangeeft dat niet alle gasten zo makkelijk zijn als wij. Rond 9 uur vertrekt de boot stroomafwaarts naar Feng Du, waar we morgen een rondleiding zullen krijgen in de Ghost City op Mount Mingshan. Vanavond gaan we vroeg naar bed en vallen door het schommelen van de boot snel in slaap.
Maandag, 11 September: Yangste River Cruise – Fengdu en Mount Mingshan Ghost City
Om half zeven lopen we al door onze cabin te scharrelen, en klungelen door ons ochtend ritueel in de mini badkamer. Vandaag beginnen we met een poging tot Tai Chi als ochtend gymnastiek onder leiding van de scheepsarts Dr. Liu. Op zich is dit niet eenvoudig om te doen en je heb behoorlijk goede balans nodig, dus het schommelende schip geeft het nog een extra dimensie. De ochtend gymnastiek gaat vloeiend over in het ontbijt, die alle eventuele verbrande calorien weer aanvult. Na het ontbijt luisteren we naar een presentatie van onze rivier gids over het karakter en verhaal rond de Yangste. Het verhaal is zo boeiend dat ik spontaan in slaap val. Daarna gaan Gepke en ik afzonderlijk onze weg. Ik loop wat onrustig over het schip, niet goed wetend wat te doen. Het is moeilijk weer enigszins tot rust te komen na de drukke dagen die we achter ons hebben. Ik vind uiteindelijk een rustig plekje in een stoel op het voordek, waar ik me kan inbeelden dat ik het schip stuur. Tegen een uur s’middags komen we aan in Fengdu waar we aan land gaan. Zoals gebruikelijk, worstelen we ons door de barriere van verkopers die hun waren aan ons proberen te slijten, voordat we door de poort van de Ghost City kunnen gaan. We hebben de keuze om via een stoeltjes lift halverwege naar boven te worden gebracht, of via een trap van ongeveer 300 treden zelf naar boven te klimmen. De meesten in de groep kiezen voor de stoeltjeslift, maar wij en 6 anderen in de groep besluiten onszelf via de trap naar boven te werken. Als we weer met de rest van de groep worden samengevoegd, treden we de Ghost City binnen. De gids ratelt haar verhaal af en spreekt van demonen en geesten die hier wonen, en mensen die een slecht leven leiden afvoeren naar een wereld waar ze een eeuwigheid van straffen staat te wachten. Het verhaal klinkt meer als de hel en verdoemenis die de katholieke kerk je belooft als je niet hun gedragscodes opvolgt, dan de leer van Bhudda, Confusius of zelfs Mao. Desalniettemin is de rondleiding door deze geestenstad een mooie ervaring, en de gebouwen en beelden zijn een genot om naar te kijken. We wandelen de lange trappen weer af naar beneden en kijken wat rond in de winkeltjes die hier overal uit krakkemikkige gebouwtjes naar buiten steken. Een korte wandeling brengt ons weer naar de bus, die ons weer terugbrengt naar de Katarina. Geen fanfare ditmaal, en iedereen keert gewoon terug naar zijn of haar cabin. We komen even bij in de cabin terwijl we naar de staart van een film kijken op HBO: ja, zelfs hier op de boot aanwezig. s’Avonds gaan we nog even naar het cocktail uurtje van de kapitein, gevolgd door een driegangen menu in de diningroom. Het doet allemaal nauwelijks onder voor een carribean cruise. Ik werk aan het verslag en Gepke gaat nog even kijken bij de Chinese Fashionshow.
Dinsdag, 12 September: Yangste River Cruise – Three gorges en lesser gorges
Vanmorgen extra vroeg op want om 7 uur gaan we door de de eerste gorge: de Qutang Gorge. We staan op het buitendek en kijken naar de steil omhoog klimmende rotsen aan weerszijden van de relatief nauwe sectie van de Yangste rivier hier. De zon begint net zijn klim omhoog, en het is gelegenheid voor een aantal ansichtachtige fotos. Nadat de boot weer in breder water vaart, lopen we de trappen af naar de eerste verdieping om het ontbijt te nemen in de eetzaal. Tijdens het ontbijt legt de boot aan in Wushan waar we na het ontbijt overstappen op een kleinere boot voor een tocht over de Daning rivier. De Daning rivier is te nauw voor ons huidige cruise schip, en men wil ons de Wu Gorge laten zien die later overgaat in de Lesser Gorges. Om de Lesser Gorges te zien moeten we overstappen in een nog kleinere boot; een sampan met rieten dak en harde houten bankjes die maar met moeite plaats biedt aan ongeveer 12 mensen. Ik heb het niet zo op kleine bootjes, en kan bijna geen aandacht geven aan het uitzicht op de steile rotsen aan weerszijden. Ik erger me meer aan het feit dat de mensen niet gelijkelijk verdeeld zijn in de boot waardoor deze vervaarlijk naar links helt. Maar na verloop van tijd kan ik me wat relaxen en kijk naar de omgeving. Waarschijnlijk speciaal voor ons toeristen is een man in een hutje op een chinese fluit aan het spelen, en als klap op de vuurpijl staat een drietal met microfoon op een sampan te zingen. Afgezien van deze in scene gezette zaken is de omgeving mooi en het tochtje wel de moeite waard. We varen dezelfde route terug en gaan weer aan boord van de Daning rivier boot. Na het tochtje op de kleine sampan voelt deze aan als een oceaan cruiser, en ik kan me weer ontspannen. Ik ben van de spanning op de kleine boot ervaring zo ontzettend moe geworden dat ik het hele eind terug naar de Katarina heb geslapen: nee, kleine bootjes is niets voor mij.
Terug op de boot is het meteen tijd om de lunch te nuttigen. Het is inmiddels al half twee en iedereen zit te bunkeren alsof ze in geen dagen een hapje hebben gegeten. Onzin, gezien het feit dat we op deze reis waarschijnlijk meer te eten hebben gehad dan we ooit thuis tot ons zouden nemen. Na de lunch terug naar de cabin waar we nog meer hebben uitgerust en dutjes hebben gedaan. Ja we passen ons al aardig aan de groep bejaarden die het grootste deel uitmaakt van onze groep. Rond half zes s’avonds voeren we door de Xiling Gorge. Vroeger, voor de bouw van de dam, was dit het gevaarlijkste deel van de tocht door de drie gorges, vanwege de stroom versnellingen die hier aanwezig waren. Men maakte dit deel van de tocht met de hulp van “trackers”; chinezen die middels touwen de schepen en bootjes door de stroomversnellingen voerden. De paden langs de rotsen waarop de trackers liepen zijn nu niet bijna meer te zien; ze zullen allemaal verdwijnen onder 175 meter water, het gevolg van de bouw van de dam. Het water is nog niet op zijn maximum hoogte; die wordt pas bereikt in 2009 en tussen nu en dan zal het water nog eens 40 meter stijgen tot maximaal 175 meter boven zeeniveau. Er moeten dan ook miljoenen mensen die in de direchte omgeving van de rivier wonen worden verhuisd, hetgeen meestal niet vrijwillig gebeurt. De steden die dicht bij het water liggen worden ontruimd, en de mensen worden ontworteld en in hoger gelegen nieuw gebouwde steden geplaatst. Deze nieuwe steden bestaan voor het merendeel uit fantasieloze vierkante flatgebouwen. Hoewel het veelal een vooruitgang is kwa ruimte en faciliteiten, de meeste huidige bewoners hebben geeneens stromend water, willen veel bewoners niet uit hun huidige woning. Vandaar dat na ontruiming de oude steden met de grond gelijk worden gemaakt, zodat de bewoners niet stiekem weer naar hun woningen terugkeren.
Woensdag, 13 September: Yangste River Cruise – Yichang, Shanghai en Suzhou
Het wordt vandaag weer voornamelijk een reisdag. Omdat de sluizen voor de grote schepen gesloten is voor onderhoud, moeten we hier in Mauping van boord en met een bus naar Sandouping waar we de Three Gorges dam gaan bekijken. Halverwege moeten we nog van bus verwisselen, omdat het eerste deel van deze route nog werd verzorgd door Victoria Cruises, en het laatste stuk moet weer voor rekening komen van Ritz Tours. Na het wisselen van bus rijden we direct naar een parkeerterrein aan de voet van de Three Gorges dam. Hoewel de dam best indrukwekkend en groot is, is het bijvoorbeeld minder hoog dan de Hooverdam in de omgeving van Las Vegas. De reisleiders doen het echter voorkomen alsof het hier om een wereldwonder gaat, alhoewel men toegeeft dat het niet de grootste van de wereld is. Na wat fotos te hebben gemaakt, gaan we met de bus naar een hoger gelegen gebied waar de dam goed van boven is te zien, om nog wat meer fotos te maken. Hier is een kleine toren die beklommen kan worden om de omgeving wat beter te bekijken. Na deze dam bezichtingen gaan we weer verder met de bus richting het vliegveld van Yichang vanwaar we naar Shanghai zullen vliegen. De vlucht naar Shanghai duurt anderhalf uur en ditmaal vliegen we met Shanghai Air. Het is de derde maatschappij waar we deze vakantie mee vliegen: Air China, Huan Air en nu Shanghai Air. Ondanks dat het chinese maatschappijen zijn, vliegen ze allen met moderne Boeing vliegtuigen, niet chinese of russische toestellen zoals vroeger het geval was. Shanghai is snel bereikt en voor we het in de gaten hebben staan we al buiten de terminal en werpen onze eerste blikken op deze miljoenen stad. Hoewel Shanghai kwa oppervlak kleiner is dan Beijing, wonen er toch nog 19 miljoen mensen.
Het is reeds laat en we blijven niet in Shanghai maar reizen door naar Suzhou waar we de nacht door zullen brengen. Het is wederom een lange rit met de bus naar deze stad, en het verkeer zit niet echt mee waardoor we pas na half tien bij de Sheraton aankomen. De eetzaal blijft voor ons nog even iets langer open zodat we nog een hapje kunnen eten voordat we naar bed gaan. Het is jammer dat we maar een nacht in dit hotel slapen, want het is weer een mooi hotel.
Donderdag, 14 September: Suzhou – Shanghai
In de mooie eetzaal van de Sheraton hebben we onbeten, voordat we weer op pad gaan om Suzhou te verkennen. Suzhou is tijdens het bezoek van Marco Polo hier verheven tot het Venetie van het oosten omdat het hem aan deze stad in Italie deed herinneren. Het oude centrum is doorsneden met nauwe en brede kanalen, en alle huizen in het oude centrum hebben een ingang aan de straat en een achteringang aan een kanaal. We stoppen eerst om een rondvaart te maken. Jammer genoeg is de rondvaartboot niet van het formaat dat je in Amsterdam tegenkomt, maar klein genoeg om mij te benauwen. Ik ga nog liever zwemmen, ik heb het niet op kleine bootjes. Ondanks mijn tegenzin probeer ik van het uitzicht tijdens de tocht te genieten en zo nu en dan fotos te maken. Op de terugweg probeert de bemanning ons allerlei zaken aan te smeren zoals ansichtkaarten, speelkaarten, hoeden en andere goedbedoelde zooi.
Na de rondvaart brengen we een bezoek aan de Suzhou number 1 Silk Mill. We zien hier de zijdewormen in verschillende stadia van ontwikkeling, en mogen vervolgens in de fabriek zelf een kijkje nemen. De cocon van de zijderups wordt geborsteld, totdat het einde van het draadje waaruit het bestaat loskomt. Van 8 coconnetjes worden vervolgens een zijde draad gesponnen. Elke cocon bestaat uit een draad van ongeveer 1400 meter lang. Het borstelen van de cocon gaat nog steeds handmatig, alles daarna mechanisch: spinnen, kleuren, weven, etc. Sommige cocons worden niet afgewonden, maar uiteengerekt tot grote zijden plakaten die worden gebruikt om dekbedden mee te vullen. In verschillende hotels hebben wij onder dit soort dekbedden gelegen en kunnen de kwaliteit ervan wel waarderen. Echter wij hebben net een nieuw dekbed gekocht, dus we kopen er hier niet een. Dit kunnen we echter niet zeggen van de rest van onze groep, het lijkt erop dat iedereen voor het vertrek van deze fabriek nog even een dekbed of iets anders koopt. Het duurt dan ook even voordat we kunnen gaan lunchen, en Gepke en ik verdrijven de tijd met het eten van een ijsje.
We zijn dan ook blij als we de bus in kunnen stappen om naar ons lunch adres te kunnen rijden. Ik geloof dat iedereen steeds minder gaat eten, want drie uitgebreide maaltijden per dag gaan je niet in je kouwe kleren zitten. De bus voert ons na de lunch naar de Humble Adminstrators garden waar ons gids ons rondleidt. Terwijl zij ongestoord haar verhaaltje afratelt verliest ze onderweg voortdurend bijna mensen, doordat iedereen elke keer vermoeid ergens gaat zitten en de groep uit het oog verliest. Het is ontzettend druk in deze tuin, en het lijkt weer op een doolhof.
Terug in de bus rijden we weer naar Shanghai, waar we nog even wat winkelen op Nanjing Road. Deze straat llijkt wat op Fifth Avenue in New York, alle grote mode namen zijn vertegenwoordigd en de prijzen in hun vestigingen hier doen niet onder voor hun europese en amerikaanse zusterondernemingen. We stappen weer in de bus en aan niet naar het hotel, maar naar een theater dat bij de Ritz Carlton hotel is gevestigd. Hier genieten we van een Chinese Acrobaten show. Anderhalf uur indrukwekkende prestaties van de acrobaten die zich blijkbaar in anatomische onmogelijke bochten kunnen buigen. De tijd vliegt voorbij en voor we het weten zitten we alweer in de bus op weg naar ons laatste hotel van deze reis: de Sofitel. Het is een franse keten, en doet kwa luxe niet onder met de overige hotels die we deze reis hebben meegemaakt. Na deze lange dag storten we ons dankbaar op ons bed.
Vrijdag, 15 September: Shanghai
Het is vandaag alweer de laatste volle dag in China voor ons; morgen vliegen we weer terug naar huis. Wij vullen dit met nog wat site-seeing in Shanghai, en mogen ook wat tijd besteden in een markt om wat souveniers te kopen. We beginnen echter met een uitgebreid buffet ontbijt in het restaurant van Sofitel. Het buffet is niet zo lekker als in sommige ander hotels die we hebben bezocht, al is het wel net zo uitgebreid. De kok hier heeft wat moeite met het klaarmaken van een niet snotterig eitje. De rest gaat eigenlijk wel, en met een goed gevulde bodem kunnen we op pad. Onze eerste stop voor vandaag is de “Bund”, het gebied aan de oever van de Yangste rivier vanwaar we een fantastisch uitzicht hebben op de skyline van de stad. We zien de opvallende Shanghai TV mast met twee wereld bollen aan de voet, en een grote bol halverwege en nog een kleiner op driekwart hoogte. In elke van deze bollen zijn vergaderruimtes of roterende restaurants te vinden, vanwaar je de stad van alle kanten kunt bekijken. Ook zien we een groot gouden gebouw met de tekst “Aurora” in grote rode letter boven het gebouw. Dit doet ons uiteraard even aan Aurora in Colorado denken. Na het maken van de nodige fotos vervolgen we onze weg weer.
We stappen met z’n allen weer in de bus en gaan op weg naar het Shanghai Museum. We krijgen allemaal een persoonlijke audiotour mee, en mogen de komende twee uur in het museum met z’n vier verdiepingen doorbrengen. Er is van alles te zien op chinees cultureel gebied: bronzen gebruiksvoorwerpen, porcelein, schilderijen, beelden van steen, jade en hout, chinese calligrafie, kleding en klederdracht. De twee uur die we hier krijgen toegewezen vliegen voor mij voorbij, alhowel het voor Gepke wel iets korter had gemogen. We nemen tussendoor nog een pauze in het thee restaurant op de tweede verdieping. De koffie is hier net zo duur als de thee, dus kiezen we daar maar voor. Na de thee gaan we de begane grond nog even bekijken, voordat we ons weer bij de groep vervoegen.
Buiten staat de bus alweer klaar om ons naar de Yu Garden te brengen. Het is niet echt een grote tuin met z’n 2 hectare, maar ontzettend vol met chinese tuin gebouwen, rotstuinen en vijvers gevuld met goudvissen. We lopen hier zowat een half uur rond. Als we de tuin uitkomen staan we op een pleintje in het marktgebied waar we vrij boodschappen mogen gaan doen. Het lukt ons eigenlijk niet om datgeen te vinden wat we zoeken, dus we besluiten maar met de bus en de rest van de groep naar het hotel terug te gaan. Een aantal groepsleden genieten zo van het winkelen dat ze besluiten de bus maar te laten gaan en later met de taxi op eigen gelegenheid terug te keren.
s’Avonds gaan we met z’n allen gezamelijk op dezelfde tijd eten, wat uitmond in een gezellige afscheidsavond, met goed eten en goed gezelschap. We hebben het best wel heel erg goed getroffen met deze groep medereizigers en onze reisleidster. Er was eigenlijk nooit problemen onderling, en iedereen maakte het Fiona de reisleidster wel makkelijk. Na het etentje gaat ieder naar zijn kamer, dit was de laatste keer dat we alles gezamelijk verrichten. Morgen vertrekken we op verschillend tijden naar het vliegveld.
Zaterdag, 16 September: Shanghai – Denver
Vanochtend heeft Gepke alles weer in de koffers gedaan, hetgeen ging zonder te hoeven proppen. Wij hebben opvallend weinig bagage vergeleken bij sommige van onze medereizigers. Wij vinden het wel makkelijk zo, ook al betekent dit dat je niet altijd alles bij de hand hebt. De eerste mensen zijn vanochtend om 6 uur reeds naar het vliegveld vertrokken, en de laatsten zullen rond 1 uur die kant op gaan. Wij gaan met een groot deel van de groep om half negen in de lobby verzamelen. Fiona reist met ons naar het vliegveld en neemt in de bus afscheid van ons. Onderweg zien nog de snelle maglev trein voorbij snellen van Shanghai naar het vliegveld. Deze trein kan snelheden van bijna 400 km/uur bereiken. Dat had wel een spectaculair reismiddel geweest als afsluiting, maar wij moeten het doen met onze bus, die ons er ook redelijk snel brengt. De verwachting is dat we vrij vlot kunnen inchecken zodat er nog wat tijd overblijft voor het taxfree winkelen. De goden beslissen echter anders; wij staan bijna anderhalf uur in de rij bij de incheck balie, waar de dames die het werk doen echt wat peper in hun achterwerk kunnen gebruiken. Na deze tergend trage actie, blijft er weinig tijd over om te winkelen en we moeten na de lange gangen te hebben doorkruist korte tijd later al instappen. Weer in een bus, die ons naar het vliegtuig brengt die ons eerst naar Beijing zal brengen. De vlucht naar Beijing die volgens schema zo’n anderhalf uur zal duren, neemt in werkelijkheid 2 uur in beslag en ook in Beijing is er daarom weinig tijd over. Hier moeten we ons uit China uit laten schrijven, en dit hele process blijkt uiteindelijk een stuk stroever te gaan dan het land binnenkomen. Blijkbaar willen ze voorkomen dat ze mensen verliezen aan het beloofde land van melk en honing in het westen.
Evenals de heenweg gaan we met een Boeing 747 weer terug naar San Francisco. Het vliegtuig zit tot de laatste stoel vol en we hebben nu een vlucht van elf en een half uur voor de boeg op het moment dat ik dit schrijf. Het reizen met een groep is wat mij betreft wel bevallen. Je hoeft niet veel na te denken, en met name in een land waar je de taal en cultuur niet echt machtig bent is het wel makkelijk. Driemaal per dag stond er een maaltijd voor ons klaar, het inchecken voor binnenlandse vluchten werd voor ons geregeld, de beste hotels stonden voor ons klaar en in elke stad was er een lokale gids die goed engels sprak en van alles op de hoogte leek te zijn. Uiteraard verwacht ik dat men hier en daar zaken voor ons verborgen heeft gehouden, maar over het algemeen kwam China op mij niet over als de boze communistische dictatuur waarover je altijd hoort. De mensen die wij daar spraken leken vrij hun mening te kunnen verkondigen, zij het binnen bepaalde beperkingen. De regering is op de achtergrond altijd aanwezig en heeft de touwtjes in handen, maar het systeem lijkt erg veel op een kapitalistisch systeem. De vrije markt economie is ook in China bepalend, en iedereen werkt hard om zijn of haar leven te beteren middels het verwerven van meer rijkdom. Hierdoor is de tegenstelling tussen rijk en arm extreem, net zoals in het westen gebruikelijk is. Je ziet bedelaars op straat en mensen die veels te hard moeten werken om een schamel bestaan te kunnen verzorgen. Aan de andere kant van het spectrum zijn de rijken die rondrijden in Mercedes, Audi en BMW. De onroerend goed prijzen in miljoenen steden zoals Beijing en Shanghai rijzen de pan uit, en de luxe wordt hier niet onder stoelen of banken gestoken. Van een afstand zien deze steden er niet veel anders uit dan steden als Tokyo of New York. Ze zijn modern, lijken te bruisen van welvaart al kan dat schijn zijn. Echter in de toekomst zullen ze uit moeten kijken dat ze niet dichtslibben. De logistiek die een evenement als de Olympische Spelen in 2008 met zich mee zal brengen zal een behoorlijke uitdaging zijn in Beijing. Het verkeer lijkt nu al een chaos, laat staan als er nog eens honderd duizenden van de hele wereld hier naartoe komen om de spelen bij te wonen. Ik hoop van harte dat het allemaal lukt, en dat China eindelijk weer bij de rest van de wereld mag horen.
Maar ik dwaal af… De vlucht naar San Francisco is een lange, die met name Gepke niet in haar kouwe kleren gaat zitten. Hoewel zij een pil tegen de reisziekte heeft genomen, lijkt het dit keer niet te helpen en zelfs het airsickness zakje moet dit keer gebruikt worden. De mede passagiers proberen het zo goed als mogelijk maar te negeren, en ook het personeel gaat mij direct uit de weg als ik het zakje met inhoud naar het toilet verplaats. Gelukkig is het toilet niet bezet. Na bijna 12 uur komt er gelukkig aan deze vlucht ook een einde en rond 1 uur San Francisco tijd komen we aan op het vliegveld. We rekenen op een layover van 4 uur, want de vlucht naar Denver is gepland om 5 uur. We zitten allebei een beetje in de lounge te dutten, wanneer het personeel aankondigd dat het vliegtuig mechanische problemen heeft en nog even naar de hangaar moet voor reparatie. Het vertrek zal worden uitgesteld tot 6:15. Het wordt uiteindelijk nog 7:00 uur voordat het vliegtuig opstijgt en rond 10:30 Denver tijd zijn we eindelijk weer in de buurt van thuis. We vinden vrij snel onze koffers en nemen een taxi naar huis, waar we even snel inspectie verrichten voordat we doodmoe het bed opzoeken. Vreemd genoeg duurt het eigenlijk vrij lang voordat we de slaap kunnen vinden, maar dat zal wel door de jetlag komen. We zijn vanaf het moment dat we in Shanghai op de bus stapten nu ruim 25 uur onderweg geweest, maar ik geloof dat Marco Polo er langer over deed.
Groetjes van ons.